Bitmeyen sorular

Aklımızda bir sürü soru, neyi nasıl yapacağımız, önümüze gelen tercih olarak neyi sececegiz, bir insan ne yapmalı, biz o anda nasıl hareket etmeliyiz, geleceği nasıl planlamali, biz kimiz ne istiyoruz nereye gidiyoruz, dünyayla hayatla ilgili bilinmeyen bir sürü şey. Her konuda bilinmeyen bilmediğimiz bir çok şey var. Bazı soruları yanıtlıyoruz. Veya yanıtladığımizi sanıyoruz. Sahi soruyu yanıtlamak nedir? İcimizdeki soruya bir bakima boşluğa ne yanıt olunca onun yanıtlandığını sanıyoruz, bunu nasıl ölçüyoruz? Doğru yanıt olup olmadığını nasıl belirleyebiliyrouz. Neye göre? Kendimize göre mi yani pragmatik davranarak kendi faydamiza mı? Sorularımiza bulduğumuz yanıtı o an anlayabiliyor muyuz mesela? Bazı sorulara bulduğumuz yanıtlar belki o an doğru ve ancak gelecekte yanlış yanıt olduğunun farkına varacağız. Bir soruna bulduğumuz yanıtın doğru olup olmadığını verdiğimiz yanıtın sağlamlığiyla alakalı olabilir. Şöyle ki yanıt verirken elimizde yeterli kanıt varsa ve bu kanıtlar doğrulanabilir ve tam tersi yanlislanabilirse yanıt o kadar sağlam oluyor. Bilimsel bir hipotez gibi ne zaman yanlışlanorsa o zaman o yanıt çürümüş oluyor. Hayatta her sorunu bilimsel verilerle çözemeyiz belki de şimdilik öyle sorunu matematiğe döker ve modelini olusturursak belki yeni teknolojilerle ona da belirli bir paterne göre yanıt bulabiliriz ancak bu yanıt daha önceki verilen yanıtlara benzer nitelikte çalışacağından gerçeğe ve kadar yakın ve uzak onu bilemeyiz. Neyse bilimsel bir yazı yazmak istemiyorum. Konu sorunları matematikle çözüp  çözemeyecegimiz değil. 

Sorduğum şey bir yanıtın gerçekten o sorunun yanıtı olduğunu nasıl anlayabiliriz? 

Bu sorunun yaniti da aslında çok bilmekle ve bilgiyi anlamaktan geçiyor. Bilgimiz arttıkça bizim davranışlarımız önyargılarımiz tercihlerimiz dahi değişiyor. Yani doğruya bilgimiz arttıkça bir adım daha yaklaşıyoruz. Bazı soruların ise net bir cevabı yok. Şöyle söyleyeyim tek bir yanıtı yok. Farklı bir yanıt olduğunda farklı koşullar ortaya çıkacağından yeni bir durum ortaya çıkmış olacak ve o koşula yeni bir yanıt bulunması gerekecek. Aslında bu tercihlerimizle ilgili; bir tercih yaptığımızda yeni bir durum oluşuyor ve o tercihten sonra o tercihe göre yeni sorunlar ve yanıtlar bulmamız gerekiyor. Tercih edilmeyen durum geride kaldığından yeni sorunlarin yanıtı tercih edilen durum ve sonrası için aranması gerekiyor. 

Bir de şu konu var ki bazen bazi sorularımiza hiç yanıt bulamıyoruz. Bilinmeyen şeylerin cok olması bizi rahatsız etmiyorsa sorun yok ancak ben bilinmeyen şey çoksa buna stres yapıyorum. Gerçi bu stres olmasa bunca sorunuma yanıt bulabilir miydim bilmiyorum. Stres yaşamın bir sonucu bir savunma mekanizması. 

Her soruya yanıt bulamayacağımiz gerçeğini de kabul etmek gerekiyor. Genelde söylediğim gibi de sanki önemli olan şey sorulara yanıt aramamiz veya aramaya çalışmamız. Aramaya calismiyorsak da zaten bu konuyu dert etmiyoruzdur yani hiç bir sorunumuz yok demektir.